ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา โลกของการธนาคารได้ผ่านการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญ โดยVirtual Bank (Virtual Bank) มีมากขึ้น และได้เปลี่ยนพฤติกรรมการจัดการการเงินของผู้คนไปอย่างสิ้นเชิง Virtual Bank หรือที่เรียกว่าธนาคารดิจิทัลหรือธนาคารออนไลน์ ได้กลายเป็นบริการที่พลิกโฉมวงการการเงิน โดยนำเสนอนวัตกรรม ความสะดวกสบายที่เพิ่มขึ้น บทความนี้จะขอแนะนำ Virtual Bank ประโยชน์ ความท้าทาย และผลกระทบต่อภูมิทัศน์ทางการเงินในวงกว้าง

Virtual Bank คืออะไร ?

Virtual Bank คือสถาบันการเงินที่ดำเนินการผ่านช่องทางดิจิทัลเท่านั้น เช่น เว็บไซต์และแอปพลิเคชันมือถือ โดยไม่มีการจัดตั้งสาขา Virtual Bank ให้บริการทางออนไลน์เป็นหลัก ซึ่งแตกต่างจากธนาคารแบบดั้งเดิมที่สามารถทำธุรกรรมผ่านสาขา ตู้ ATM/CDM เป็นต้น ทำให้ลูกค้าสามารถจัดการบัญชี ทำธุรกรรม และเข้าถึงผลิตภัณฑ์และบริการทางการเงินจากอุปกรณ์ของตนเองได้อย่างสะดวกสบาย

ข้อดีของ Virtual Bank

1. ความสะดวกสบายและการเข้าถึง

Virtual Bank มอบความสะดวกสบายให้กับลูกค้าในการดำเนินกิจกรรมทางการเงินทุกที่ทุกเวลา ด้วยความพร้อมให้บริการทุกวันตลอด 24 ชั่วโมง ลูกค้าสามารถตรวจสอบยอดคงเหลือ โอนเงิน ชำระบิล หรือแม้แต่ขอสินเชื่อโดยไม่จำเป็นต้องไปที่สาขาของธนาคาร

2. ลดต้นทุนการดำเนินงาน

Virtual Bank ดำเนินการด้วยต้นทุนค่าใช้จ่ายที่ต่ำกว่าอย่างมากเมื่อเทียบกับธนาคารแบบดั้งเดิม การไม่มีสาขา จำนวนพนักงานที่ลดลง และกระบวนการที่คล่องตัวช่วยให้ประหยัดค่าใช้จ่ายเหล่านี้ได้ เงินทุนที่ประหยัดไปเหล่านี้สามารถส่งต่อไปยังลูกค้าในรูปแบบของอัตราดอกเบี้ยที่ดีขึ้น ค่าธรรมเนียมที่ลดลง และการนำเสนอผลิตภัณฑ์ที่ดีขึ้น

3. พัฒนาประสบการณ์ผู้ใช้

การออกแบบที่เน้นผู้ใช้เป็นศูนย์กลางเป็นจุดเด่นของ Virtual Bank UX/UI ที่เป็นมิตรกับผู้ใช้ หน้าตาอุปกรณ์ที่ใช้งานง่าย และประสบการณ์ส่วนบุคคลที่ได้รับการปรับแต่งให้ตรงกับความชอบและความต้องการของลูกค้าเฉพาะคน การมุ่งเน้นไปที่ประสบการณ์ของผู้ใช้ทำให้ Virtual Bank แตกต่างจากธนาคารแบบดั้งเดิม

4. ผลิตภัณฑ์ทางการเงินที่เป็นนวัตกรรมใหม่

Virtual Bank เป็นที่รู้จักในด้านนวัตกรรมของผลิตภัณฑ์และบริการทางการเงิน ซึ่งโดยปกติมักจะร่วมมือกับบริษัทฟินเทคเพื่อนำเสนอผลิตภัณฑ์ที่ล้ำสมัย เช่น กระเป๋าเงินดิจิตอล (E-Wallet) ที่ปรึกษาหุ่นยนต์ (Robo-Advisor) แชทบอท การให้กู้ยืมแบบ peer-to-peer และบริการ cryptocurrency ผลิตภัณฑ์เหล่านี้ตอบสนองความต้องการด้านเทคโนโลยีของผู้บริโภคยุคใหม่ทั้งนั้น

5. เพิ่มการเข้าถึงแหล่งเงิน

Virtual Bank มีศักยภาพในการส่งเสริมการเข้าถึงแหล่งเงินโดยการเข้าถึงประชากรที่ด้อยโอกาส บุคคลที่ก่อนหน้านี้ไม่สามารถเข้าถึงบริการธนาคารแบบเดิมสามารถเปิดบัญชีและจัดการการเงินแบบดิจิทัลได้โดยไม่ต้องมีข้อกำหนดในการแสดงตน

ข้อเสียและการพิจารณา

1. ความปลอดภัยและความเป็นส่วนตัว

เมื่อ Virtual Bank ให้บริการในโลกออนไลน์ ความปลอดภัยทางไซเบอร์และความเป็นส่วนตัวของข้อมูลจึงกลายเป็นข้อกังวลหลัก การใช้มาตรการรักษาความปลอดภัยที่เข้มงวดในระบบ และการให้ความรู้แก่ลูกค้าเกี่ยวกับความปลอดภัยทางออนไลน์เป็นสิ่งสำคัญในการปกป้องข้อมูลทางการเงินและปกป้องเงินของลูกค้า

2. ความน่าเชื่อถือและความน่าเชื่อถือ

การสร้างความไว้วางใจเป็นความท้าทายที่สำคัญสำหรับ Virtual Bank โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับผู้ใช้ใหม่ในโลกออนไลน์ ลูกค้าอาจลังเลที่จะฝากเงินกับธนาคารโดยที่ไม่ต้องแสดงตัว การสร้างชื่อเสียงของแบรนด์ที่แข็งแกร่งและการปฏิบัติตามมาตรฐานการกำกับของหน่วยงานรัฐเป็นสิ่งสำคัญ

3. ข้อจำกัดการให้บริการรายบุคคล

การไม่มีสาขาจริงหมายความว่าบริการบางอย่าง เช่น การให้คำปรึกษาแบบตัวต่อตัว อาจทำได้ยากขึ้น Virtual Bank จำเป็นต้องค้นหาวิธีการใหม่ ๆ เพื่อสนับสนุนบริการเหล่านี้ และแก้ไขปัญหาที่ออนไลน์ทำไมได้แต่ออฟไลน์ทำได้ เพื่อตอบสนองความต้องการของลูกค้า

4. การปฏิบัติตามกฎข้อบังคับ

Virtual Bank ดำเนินการภายใต้กรอบของกฎระเบียบทางการเงิน และการปฏิบัติตามกฎระเบียบเหล่านี้เป็นสิ่งสำคัญ การปฏิบัติตามข้อกำหนดการป้องกันการฟอกเงิน (AML) และ know-your-customer (KYC) เป็นสิ่งสำคัญในการป้องกันอาชญากรรมทางการเงินและรักษาระบบการเงิน

ผลกระทบต่อภูมิทัศน์ทางการเงิน

1. การแข่งขันและนวัตกรรม

ธนาคารแบบดั้งเดิมกำลังเผชิญกับการแข่งขันที่รุนแรงขึ้นจาก Virtual Bank ซึ่งเป็นแรงกระตุ้นและแรงบังคับให้พวกเขาคิดค้นบริการใหม่ๆ และพัฒนาประสบการณ์การใช้งานของลูกค้า การแข่งขันนี้ผลักดันให้ทั้งอุตสาหกรรมนำเทคโนโลยีใหม่มาใช้และปรับปรุงประสิทธิภาพ

2. ธนาคารแบบดั้งเดิมเสียส่วนแบ่งตลาด

Virtual Bank กำลังเปลี่ยนรูปแบบการธนาคารแบบดั้งเดิมด้วยการท้าทายความต้องการสาขาธนาคาร และปรับเปลี่ยนรูปแบบการปฏิสัมพันธ์กับลูกค้า

3. วิวัฒนาการของงานธนาคาร

ในขณะที่อุตสาหกรรมการธนาคารมีวิวัฒนาการ บทบาทงานในภาคส่วนนี้ก็เปลี่ยนไปเช่นกัน แม้ว่าตำแหน่งงานบางอย่างในธนาคารแบบดั้งเดิมอาจหายไป แต่บทบาทใหม่ที่เกี่ยวข้องกับธนาคารดิจิทัล การวิเคราะห์ข้อมูล ความปลอดภัยทางไซเบอร์ และประสบการณ์ของลูกค้าก็จะเพิ่มขึ้นเช่นกัน

ความคาดหวังจากการเปิดให้มี Virtual Bank ในไทยของธนาคารแห่งประเทศไทย ?

Virtual Bank ความคาดหวัง

ส่งเสริมนวัตกรรมที่รับผิดชอบต่อสังคม จากการใช้เทคโนโลยี ข้อมูล และช่องทางดิจิทัล เพื่อพัฒนาบริการทางการเงินรูปแบบใหม่ให้ตอบโจทย์ลูกค้าได้ดีขึ้น โดยไม่สร้างความเสียงต่อเสถียรภาพระบบการเงิน ผู้ฝากเงิน และผู้บริโภคในวงกว้าง

สิ่งที่อยากเห็น

  • บริการทางการเงินที่ครบวงจร แหมาะสมกับลูกค้าแต่ละกลุ่ม : โดยเฉพาะรายย่อยและที่ยังไม่ได้รับ บริการทางการเงินอย่างเพียงพอและเหมาะสม 
  • ลูกค้าได้รับประสบการณ์ การใช้บริการทางการเงินดีจิทัลที่ดีขึ้น : ใช้ง่าย สะดวก รวดเร็ว ปลอดภัย และตอบโจทย์ความต้องการ
  • สถาบันการเงินแข่งขันกัน : พัฒนานวัตกรรมและบริการทางการเงิน อย่างเหมาะสม

สิ่งที่ไม่อยากเห็น

  • การประกอบธุรกิจในรูปแบบที่ไม่ยั่งยืน : จนสร้างความเสี่ยงต่อการดําเนินธุรกิจ และผู้ฝากเงิน
  • การกระตุ้นการแข่งขันที่ไม่เหมาะสมจนกระทบเสถียรภาพระบบการเงิน : เช่น ใช้กลยุทธ์ด้านราคาเพื่อแย่งลูกค้า หรือปล่อยสินเชื่อที่กระตุ้นการก่อหนี้เกินตัว 
  • การเอื้อประโยชน์แก่ผู้เกี่ยวข้องหรือใช้อำนาจตลาดอย่างไม่เหมาะสม : เช่น กําหนดเงื่อนไขผูกมัดคู่ค้าทางธุรกิจ ให้ใช้บริการของ Virtual Bank ที่เกี่ยวข้อง 

Virtual Bank กำลังปฏิวัติภูมิทัศน์ทางการเงินด้วยการนำเสนอความสะดวกสบาย นวัตกรรม และการเข้าถึงในรูปแบบที่ไม่เคยมีมาก่อน ประโยชน์ของ Virtual Bank กำลังขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงและส่งเสริมระบบนิเวศการธนาคารที่มีลูกค้าเป็นศูนย์กลางมากขึ้นและใช้เทคโนโลยีขั้นสูงในการบริหาร